Egzotik Hikaye Günlüğü Yazılar

Kapalı Biçim Tiyatro Nedir? Sahnenin Düzen ve Tamlık Arayışı Tiyatronun Biçim Arayışı: Klasikten Moderniteye Kapalı biçim tiyatro, dramatik yapının kendi içinde bütünlük taşıdığı, neden-sonuç ilişkisine dayalı, belirli bir dengeye ulaşarak tamamlanan tiyatro biçimidir. Bu anlayış, tiyatro tarihinde özellikle Aristoteles’in Poetika’sında çizilen klasik kuralların bir yansıması olarak ortaya çıkar. Olayların mantıklı bir diziliş içinde geliştiği, karakterlerin belirgin bir hedefe yöneldiği ve sonunda bir çözümün elde edildiği bu yapı, tiyatronun yüzyıllar boyunca “tamamlanmışlık” idealini temsil eder. Bu biçimde oyun, bir bütün olarak kapalı bir evren gibidir. İzleyici sahnede sunulan dünyanın dışında konumlanır; yani oyun kendi iç yasalarıyla işler. Bu durum, seyircinin yalnızca…

Kalsedon Taşı Suya Girer mi? Bilimsel Gerçekler ve Duygusal Yaklaşımlar Arasında Bir Denge Arayışı Konuya farklı açılardan bakmayı seven biri olarak, doğanın armağanı olan taşların hem bilimsel hem de ruhsal yönleri üzerine düşünmeyi hep ilgi çekici bulmuşumdur. “Kalsedon taşı suya girer mi?” sorusu da tam olarak bu tür konulardan biri. Kimine göre basit bir kimyasal dayanıklılık meselesi, kimine göreyse enerjinin akışını koruma sorunudur. Bugün bu yazıda, hem bilimsel hem duygusal yaklaşımları bir araya getirip okuyucularla ortak bir düşünce alanı yaratmak istiyorum. Çünkü bazen bir taşın bile, bize kendimizi ve düşünme biçimimizi yansıttığını fark ederiz. Kalsedon Taşı Nedir ve Su ile…

Gözü Kapalı Olmak Ne Anlama Gelir? Tarihsel Bir Bakış Bir tarihçi olarak geçmişin tozlu sayfalarında gezinirken, insanların bazen “gözü kapalı olmak” deyimini nasıl kullandıklarını fark ederim. Bu ifade sadece bireysel bir durumun değil, aynı zamanda toplumsal bir bilincin, hatta bazen bilinçsizlik hâlinin de sembolüdür. Gözü kapalı olmak, tarih boyunca farklı dönemlerde farklı anlamlar taşımıştır: itaat, inanç, korku, güven veya teslimiyet… Her biri, kendi zamanının ruhunu yansıtır. Tarihsel Süreçte “Gözü Kapalı Olmak” İnsanoğlu tarih boyunca birçok defa gözü kapalı kalmayı tercih etti. Orta Çağ’da kilisenin mutlak otoritesi karşısında halkın çoğu, sorgulamadan inanmanın huzuruna sığındı. Bu dönemde gözü kapalı olmak, imanla eşdeğerdi.…

Gözlem Tekniği Ne Demek? Toplumsal Gerçekliğin Sessiz Tanığı Bir sosyolog olarak bazen kendimi bir kalabalığın ortasında, hiçbir şeye karışmadan ama her şeyi hissederek bulurum. İşte o anlarda, insan davranışlarını izlemek yalnızca bir merak değil; toplumsal yapının sessiz anatomisini çözmek için bir anahtardır. Gözlem, görmenin ötesinde bir anlam taşır. Çünkü toplum, bireylerin eylemleriyle şekillenir ve o eylemler, dikkatle bakıldığında bize bir kültürün ruhunu fısıldar. Peki, gözlem tekniği ne demek? Gözlem, sosyolojide bireylerin ve grupların davranışlarını doğal ortamlarında inceleme yöntemidir. Bu yöntemle araştırmacı, insanların nasıl düşündüğünü değil, nasıl davrandığını anlamaya çalışır. Yani gözlem, kelimelerin sustuğu yerde toplumun konuştuğu alandır. — Gözlem Tekniğinin…

Gözaltı Süresi Kaç Gündür? Tarihsel ve Akademik Bir İnceleme Gözaltı Kavramının Tarihsel Arka Planı Gözaltı, modern hukuk sistemlerinin en hassas uygulamalarından biridir. Devletin birey özgürlüğüne geçici süreyle müdahale etmesi anlamına gelir. Tarihsel olarak bu kavramın kökeni, kamu düzenini koruma gerekliliği ile bireysel özgürlüklerin sınırlandırılması arasındaki denge arayışına dayanır. Osmanlı döneminde “tevkif” kavramı benzer bir işlev görürken, Cumhuriyet döneminde 1929 tarihli Ceza Muhakemeleri Usulü Kanunu ile “gözaltı” kurumsal bir nitelik kazandı. Günümüzde Ceza Muhakemesi Kanunu (CMK) 90 ve devamı maddelerinde düzenlenen gözaltı süresi, özgürlüklerin korunması kadar kamu güvenliğinin sağlanması amacıyla da şekillenir. Bu nedenle, hukuk devleti ilkesiyle bağdaşan bir uygulama için…

Toplumu Anlamaya Dair: “Göreslenmek” Kavramı Üzerine Sosyolojik Bir Yolculuk Bir araştırmacı olarak insan davranışlarını, toplumsal kalıpları ve görünmeyen etkileşim ağlarını incelerken hep aynı soruya dönerim: “Biz kimiz, bizi kim yapıyor?” İşte tam bu noktada, “göreslenmek” kavramı toplumsal çözümlemelerin merkezine yerleşir. Çünkü göreslenmek, bireyin toplum içinde şekillenişini, başkalarının bakışında yeniden inşa oluşunu ve görünürlükle kimlik arasındaki hassas bağı anlatır. Bu kelime ilk bakışta dilsel olarak yeni görünse de, aslında kadim bir sosyolojik olgunun ifadesidir: “insanın, başkalarının gözünde kim olduğuna dönüşmesi.” Göreslenmek Ne Demek? Toplumsal Görünürlük ve Kimlik İnşası Sosyolojik anlamda göreslenmek, bireyin kendini toplumsal yapıların, normların ve rollerin içinde başkalarının gözleriyle…

Gurur Olmak Ne Demek? Antropolojik Bir Bakışla Kültürel Kimliğin Sessiz Gücü Kültürlerin Çeşitliliğinde Gururun İzini Sürmek Bir antropolog olarak dünyanın farklı köşelerinde yürürken, insanların gözlerinde aynı duyguyu görürüm: gurur. Ancak bu duygu her toplumda farklı bir biçimde yaşanır, farklı sembollerle ifade edilir. Gurur olmak sadece bireysel bir his değil; toplulukların kimliklerini inşa ettikleri, geçmişlerini korudukları ve değerlerini yaşattıkları bir sosyal olgudur. Peki, “gurur olmak” antropolojik açıdan ne anlama gelir? Bu yazıda, ritüellerden sembollere, topluluk yapılarından kimlik inşasına kadar uzanan bir yolculuğa çıkıyoruz. Gururun Kökeni: Ritüellerde Gizli Bir Anlam Her kültür, gururu bir şekilde kutlar. Bazı toplumlarda bu, bir geçiş ritüeli…

Hasan Yılmaz Sanatçı Kimdir? Bilimin Işığında Bir Sanat Yolculuğu Sanatçılar hakkında konuşurken çoğu zaman duygulara, estetiğe ve kişisel izlenimlere odaklanırız. Oysa bir sanatçının kim olduğunu anlamak için bilimsel gözlüğü takmak, bize çok daha derin ve kapsamlı bir bakış açısı sunar. İşte bu yüzden bugün, halk müziğinin güçlü sesi Hasan Yılmaz’ı yalnızca bir sanatçı olarak değil, sosyoloji, psikoloji ve kültürel antropoloji gibi disiplinlerin süzgecinden geçirerek ele alıyoruz. Gelin, bu özel ismin kim olduğunu bilimsel bir merakla birlikte keşfedelim. Hasan Yılmaz Kimdir? Kültürel Belleğin Sesi Hasan Yılmaz, Türkiye’de halk müziği ve protest tınıları birleştiren en önemli isimlerden biri olarak tanınır. Doğduğu toprakların…

Ekonomik Bir Kavram Olarak “Kendini Gömme”: Kaynakların, Kararların ve Sonuçların Hikayesi Ekonomi, temelde kıt kaynakların sınırsız ihtiyaçlar karşısında nasıl dağıtılacağını araştırır. Ancak bu teori, yalnızca piyasalar ya da devlet politikalarıyla sınırlı değildir; bireyin kendi yaşam tercihleri de bu denklemin içindedir. Bir ekonomist olarak sıkça düşündüğüm şey şudur: İnsan, yanlış kararlarıyla yalnızca servetini değil, potansiyelini de tüketebilir. İşte tam bu noktada, halk arasında sıkça kullanılan “kendini gömmek” ifadesi, ekonomik bir metafora dönüşür. Çünkü bazen bir birey, hatalı yatırım kararlarıyla, yanlış tüketim alışkanlıklarıyla ya da irrasyonel beklentileriyle kendi ekonomik geleceğini toprağa gömer. Kendini Gömmenin Ekonomik Karşılığı: Fırsat Maliyetinin Sessiz Çığlığı Ekonomide her…

Girişimci Kişilik Ne Demek? Ekonomik Perspektiften Bir İnceleme Ekonomi, kaynakların sınırlılığı ve bu kaynakların en verimli şekilde nasıl kullanılacağı üzerine yoğunlaşır. Bu bakış açısına göre, her birey, seçimler yaparak mevcut kaynakları farklı yollarla kullanır ve her seçimin sonuçları ekonomiyi, bireyi ve toplumu etkiler. Girişimci olmak, işte bu seçimlerin başında gelir. Girişimciler, belirli fırsatları görme, risk alma ve bu fırsatları değerlendirerek kaynakları verimli bir şekilde kullanma kapasitesine sahip insanlardır. Ancak, girişimci kişilik sadece bir iş kurma isteği değil, aynı zamanda belirli bir zihinsel yapı, değerler sistemi ve karar alma biçimidir. Bu yazıda, girişimci kişiliğin ne anlama geldiğini, piyasa dinamikleri, bireysel kararlar…